Wat perfectionisme precies is, wat de valkuilen en de voordelen zijn en hoe je perfectionisme voor je kunt laten werken, dat lees je in dit artikel.
Alles perfect willen doen, goed is nooit goed genoeg, het kan altijd beter, uren twijfelen over de juiste keuze en na het maken van de beslissing alsnog afvragen of je hier wel goed aan hebt gedaan.
Perfectionisme kan je behoorlijk in de weg zitten. Tenminste, als je niet weet hoe je je voordelen eruit kunt halen.
Wat ondanks dat voor menig perfectionist deze eigenschap een blok aan het been is en één van de grootste oorzaken van uitstelgedrag, heeft het perfectionistische karakter ook enorm veel voordelen.
Wat is perfectionisme
Perfectionisten herkennen zich maar al te goed in de volgende kenmerken: het kan altijd beter, goed is nooit goed genoeg, het is oké maar eigenlijk had ik dit nog beter moeten doen en de urenlange twijfels over keuzes.
Sommigen zetten dit ook met trots in hun sollicitatiebrief: ik ben een echte perfectionist! Dit om bij hun hopelijk toekomstige werkgever aan te geven dat ze wel degelijk letten op details en ze hun werk niet zomaar zouden laten verslonzen. Het is dan ook echt een mooie eigenschap, als je het maar gunstig weet in te zetten en er niet in doordraaft, want anders heb je voordat je het weet een burn-out te pakken.
Valkuilen van perfectionisme
De vijf belangrijkste valkuilen van perfectionisme:
1. Eindeloos lang bezig zijn met een project/opdracht/klus;
2. Geen volgende stappen durven zetten en uitstelgedrag;
3. Besluiteloosheid;
4. Geen fouten durven maken;
5. Je identificeert jezelf met je behaalde resultaten.
Voor de echte perfectionist is het nooit goed genoeg. Dat is enorm frustrerend, want het ervaren van tevredenheid is een belangrijk element voor geluk. Wanneer je continue dat gevoel van niet goed genoeg en ontevredenheid met je meedraagt, geeft dat op den duur veel wrijving en het kost een hoop energie. Daarbij blijf je vaak hangen bij één bepaald ding (project, klus, opdracht, you name it) waardoor je niet echt verder komt. Door dit uitstelgedrag blijf je eindeloos in rondjes lopen. Dit in tegenstelling tot de mensen die wat minder hoge eisen stellen aan het ‘perfecte plaatje’, zij zullen al eerder volgende stappen zetten, simpelweg omdat ze eerder tevreden zijn.
“Too many people spend too much time trying to perfect something before they actually do it. Instead of waiting for perfection, run with what you go, and fix it along the way…”
– Paul Arden
Daarbij kunnen perfectionisten ook eeuwig blijven dimdammen over het maken van keuzes. Alle voors- en tegens worden afgewogen, uit de angst om de verkeerde keuze te maken. Dit resulteert in uitstelgedrag en deze besluiteloosheid geeft daarbij vaak een ontmoedigend gevoel. Het geeft daarentegen een veel krachtiger gevoel als je heel duidelijk je keuzes kunt maken en daar vol vertrouwen voor durft te gaan.
Een andere zeer bekende valkuil van de perfectionist is dat hij zich identificeert met z’n behaalde resultaten. Hij denkt dat hij is zoals hij heeft gepresteerd. Terwijl: je bent veel meer dan dat.
Voordelen van perfectionisme
Wees niet bang: perfectionisme heeft ook een hele hoop aantal voordelen! Het zijn de perfectionisten die vaak letten op de details, die de puntjes op de i zetten en dat stapje extra doen om het nét iets mooier, beter, leuker, fijner te maken.
Je bent gedreven om een bepaalde kwaliteit te leveren en dat is een mooie eigenschap. Dit in tegenstelling tot iemand die al snel ergens met de pet naar gooit en zich totaal niet bekommert om het eindresultaat.
De kunst is dus om deze eigenschap gunstig voor jezelf in te zetten.
5 tips hoe je perfectionisme voor je kunt laten werken:
- Erken je perfectionisme
Het is in eerste instantie het erkennen dat lucht en ontspanning geeft. Erken dat je een perfectionist bent of dat je veel perfectionistische trekjes hebt.En dat het oké is dat je dit bent of hebt.
- Onderzoek waar je lat ligt
En leg deze 10 verdiepingen lager.
Echt, probeer het maar eens. Dit is misschien wat onwennig in het begin, maar al snel zal je ontdekken dat er eigenlijk niets geks is aan iets van ‘gewoon’ niveau af te leveren in plaats van altijd maar dat topniveau na te willen streven. - Zet een duidelijke en zuivere intentie
Ga eens bij jezelf na wat je intentie is om het zo perfect mogelijk te willen doen. Er zit namelijk een drijfveer onder. Is dit uit angst voor kritiek of afwijzing? Kijk of je dit los kunt laten en terug kunt gaan naar je innerlijke drijfveer: iets willen doen omdat je dat graag wilt, vanuit een positief verlangen en dus niet vanuit angst. Dat is een significant verschil. - Fouten maken is oké
Sta jezelf toe om fouten te maken. Want: van je fouten leer je juist heel veel! Door altijd maar op safe te spelen, kom je nooit echt buiten die comfortzone en juist dáár zit de groei. - De middenweg
Realiseer je dat er ook een middenweg is tussen ‘volledig mislukt’ en ‘perfect’. Perfectionisten hebben nogal de neiging om in die uitersten te denken. Maar ook hier geldt weer: goed is goed genoeg.
Dit is sowieso een hele helpende mantra om jezelf dagelijks mee toe te spreken: “goed is goed genoeg”, “goed is goed genoeg”, “goed is goed genoeg”…
Kijk ook eens naar de natuur: hierin is ook niks perfect, niks hetzelfde, niks helemaal recht of rond. Realiseer je dat niets in het leven perfect is. Sterker nog: dat zou ook maar een beetje saai zijn, toch?
Perfectionisme, het kan een lastige, beperkende karaktereigenschap zijn, maar zodra je de voordelen ervan kunt zien en weet hoe je het vóór je kunt laten werken, opent zich een wondere wereld van groei, ontspanning en geluk!
Leg vooral de lat niet te hoog, herinner jezelf er regelmatig aan dat goed genoeg is en sta jezelf toe om te fouten te maken en te falen want juist daar zit de groei.
“Being happy doesn’t mean everything’s perfect. It means you’ve decided to look beyond the imperfections”.
Wil je leren om beter keuzes te maken, uitstelgedrag voorkomen of productiever zijn? Lees dan ook de volgende artikelen.
