Endorfines, wordt net als dopamine vaak het gelukshormoon genoemd en is verantwoordelijk voor het gevoel dat je krijgt na een goede training, na het eten van chocolade, sex, of na goed gelachen te hebben met een vriend(in). Het zijn neurotransmitters, dit zijn chemische stoffen van je hersenen en geven prikkels van de ene naar de andere zenuwcel in je hersenen en die je helpen met pijn om te gaan en je over het algemeen goed te voelen.
Maar hoeveel weet je eigenlijk echt over endorfines?
Wat zijn endorfines?
Laten we beginnen met de term: endorfines. De naam komt van twee woorden: endogeen (dat betekent uit het lichaam komend) en morfine (de opiaten pijnstiller). Het is dus logisch dat endorfines de natuurlijke pijnstiller van je lichaam zijn. Maar wat zijn ze precies?
Endorfines zijn een groep peptiden die door je hypofyse en je centrale zenuwstelsel worden aangemaakt en die inwerken op de opiaatreceptoren in je hersenen. Deze neurotransmitters (ook wel eens als hormonen beschouwd) werken om gevoelens van plezier en welzijn te verhogen en ook om pijn en ongemak te verminderen.
Heb je wel eens meegemaakt dat je aan het joggen was en dat je je enkel verzwikte? Dan zou je een toename van endorfines kunnen ervaren die je bijvoorbeeld zouden kunnen helpen om naar huis / veiligheid te strompelen.
Endorfines zijn behulpzaam en adaptief en zijn de manier van de natuur om ons van gevoelens van pijn af te houden en ons in de richting van gevoelens van plezier te bewegen. Zonder je endorfines zou de wereld waarschijnlijk een stuk minder kleurrijk lijken en zouden je dagen langer aanvoelen.
Wat zijn de voordelen van endorfines?
Endorfines kunnen veel positieve effecten hebben op je gezondheid en welzijn. Stel je voor dat je op vakantie bent en gebeten wordt door een slang, maar toch voel je geen pijn. Waarom zou dat zo zijn? Het is het beschermende effect van endorfines, waardoor je de stress van de situatie aankunt.
Hieronder een lijst van enkele van de vele voordelen van endorfine.
- Verminderde depressie
- Verminderde angst
- Verbeterd gevoel van eigenwaarde
- Regulering of modulatie van de eetlust
- Een versterkte immuunrespons
- Verminderde pijn
Zoals je ziet zijn er diverse voordelen van endorfine. In feite kan regelmatig bewegen, zoals driemaal per week 45 minuten met matige intensiteit sporten, een goede eerste optie zijn voor wie met een lichte depressie leeft.
Aan de andere kant, als je niet genoeg endorfines hebt, kun je de volgende effecten ondervinden:
Negatieve gevolgen te weinig endorfine
- Verhoogde depressie
- Verhoogde angstgevoelens
- Meer stemmingswisselingen
- Meer pijnen en pijn
- Problemen met verslaving
- Problemen met slapen
- Impulsiviteit
We weten ook dat stress je vermogen om endorfines aan te maken kan aantasten, zoals het meemaken van mishandeling vroeg in je leven.
Hoe kan je jouw endorfines verhogen?
Wat kun je doen om je natuurlijke endorfines te verhogen? In tegenstelling tot wat je misschien denkt, hoef je geen marathon te lopen of iets buitensporigs te doen om je endorfine niveau op te krikken.
Hoewel het waar is dat trainingen met een hogere intensiteit meer endorfine aanmaken dan trainingen met een lagere intensiteit, zijn er toch nog heel wat verschillende manieren waarop je je endorfine kunt oppeppen.
Hieronder staat een lijst met eenvoudige mogelijkheden waarmee je meteen aan de slag kunt.
Sporten en bewegen
Lichaamsbeweging van matige intensiteit kan helpen om je endorfines een oppepper te geven. Probeer minstens drie keer per week 45 minuten in te lopen.
Donkere chocolade eten
Houd je van chocolade? Dan heb je geluk. Het eten van alleen al een stukje pure chocolade kan helpen je endorfine op te peppen.
Breng tijd door met vrienden
Probeer isolement te vermijden als je het gevoel hebt dat je endorfines laag zijn. Tijd doorbrengen met vrienden kan helpen om je welzijn op te krikken.
Sex
Als je geslachtsgemeenschap hebt, maakt je lichaam ook endorfine vrij. Je doet niet alleen aan lichaamsbeweging, maar je schept ook een sociale band met een andere persoon.
Muziek luisteren of maken
Muziek is niet alleen voor vermaak; het kan je welzijn verbeteren en je endorfines verhogen.
Maak kunst
Net als bij het maken van muziek, kan het maken van kunst nuttig zijn om je endorfines te verhogen.
Dans
Als je niet wilt gaan hardlopen of een regelmatige workout wilt doen, kan gewoon dansen rond je huis ook je endorfines verhogen.
Acupunctuur
Ook acupunctuur kan helpen bij het verhogen van endorfines. Dit is logisch als je bedenkt dat acupunctuur ook pijnreceptoren stimuleert.
Massage
Net als acupunctuur kan massage ook helpen om je endorfines te verhogen. Dit hoeft niet eens een professionele massage te zijn; je kunt je partner vragen je te masseren, investeren in een massagestoel, of een draagbaar massageapparaat gebruiken om gespannen spieren te ontspannen.
Lach!
Hou je van lachen? Daar is waarschijnlijk een goede reden voor. Lachen kan ook je endorfines stimuleren, dus zorg ervoor dat je elke dag probeert een goede lachbui te krijgen. Kijk naar een grappig televisieprogramma of breng tijd door met mensen die je aan het lachen maken.
Pikant voedsel eten
Wist je dat pittig eten je endorfine kan verhogen? Dit is een goed excuus om de volgende keer dat je uit eten gaat een Indiaas restaurant uit te proberen of een nieuw pittig item van het menu te kiezen.
Sauna
Wist je dat in een sauna zitten ook je endorfine niveau verhoogt? Je zweet niet alleen stress uit als je in een sauna zit, je verbetert ook je welzijn.
Gebruik aromatherapie
Heb je wel eens aromatherapie geprobeerd? Het kan zo simpel zijn als essentiële oliën gebruiken tijdens het schoonmaken of een diffuser laten werken om geur aan je omgeving toe te voegen, die allebei kunnen helpen je endorfines te verhogen.
Kijk naar een tv-dramaserie
Als je niet in de stemming bent om te lachen, kun je ook overwegen om naar een TV drama te kijken. Ook dit kan je endorfines verhogen.
Doe aan meditatie
Heb je al meditatie geprobeerd? Meditatie is een andere gemakkelijke manier om je endorfines op te krikken en het kost niets om ermee te beginnen. Alles wat je nodig hebt is 20 minuten en een gratis app of Youtube video om te beginnen.
Vrijwilligerswerk
Als je vrijwilligerswerk doet, doe je niet alleen goed voor anderen, maar stimuleer je ook je endorfines. Ook dit is een eenvoudige manier om je gevoel van welzijn te verbeteren.
Endorfines vs. Dopamine
Wat is het verschil tussen endorfines en dopamine in je hersenen? Terwijl endorfines neurotransmitters zijn die je helpen om met pijn en stress om te gaan, is dopamine een stemming verhogende neurotransmitter die vrijkomt nadat je een doel bereikt hebt.
Op deze manier is dopamine betrokken bij het beloningscircuit in je hersenen en helpt het je te motiveren naar taken toe (daarentegen werkt een laag dopaminegehalte ook demotiverend).
Hogere endorfines kunnen in feite leiden tot een hogere dopamineproductie; op deze manier sluiten endorfines en dopamine elkaar niet uit, maar zijn ze in feite met elkaar verbonden in het systeem dat actie bevordert in de richting van beloningen en de goede gevoelens die daaruit voortvloeien.
Zo zie je maar dat het lichaam een stuk complexer werkt dan je in eerste instantie misschien dacht. Door de juiste voeding, genoeg slaap, genoeg beweging, buiten zijn, contact met je naasten en door leuke dingen te doen komen je gelukshormonen vrij.
Er zijn dus meerdere hormonen die ervoor zorgen dat je een gelukkiger gevoel krijgt. Deze hormonen komen soms ook nog eens tegelijkertijd vrij, waardoor je een extra gelukkig gevoel kan krijgen. Het ene hormoon werkt wat trager en langduriger en het andere hormoon sneller en korter.
Wanneer je dus dingen doet die je leuk vindt, krijg je ook echt een gelukkiger gevoel!
Endorfines zijn een belangrijke chemische stof die door je lichaam wordt vrijgemaakt om je te helpen pijn te verlichten en stress te verminderen. Ze helpen ook je geestelijk welzijn te verbeteren.
Er zijn veel manieren om je endorfines op te krikken. Probeer een nieuwe sport, eet pittig voedsel, heb seks, lach om een mop of kijk naar een grappige film. Als je je zorgen maakt over je endorfine gehalte, neem dan contact op met je zorgverlener.
Bekijk ook deze artikelen:
- Gelukkiger worden? 12 Eenvoudige manieren om gelukkiger te worden
- Wat zijn voordelen van lichaamsbeweging voor de geestelijke gezondheid?
- Hoe kan je meer rust in je leven brengen? 12 simpele tips
- Welke Voedingsstoffen Zijn Goed Voor Je Hersenen?
- Wat zijn de voordelen van een goede ochtendroutine?